به گزارش گروه فرهنگی قدس آنلاین، آخرین نشست تاریخ شفاهی تئاتر پس از انقلاب، روز گذشته، سوم اسفندماه با حضور حسین پاکدل، حسین پارسایی و علی شمس، هنرمندان تئاتر در تالار مشاهیر تئاتر شهر برگزار شد. اولین نشست به تئاتر دهه ۶۰ و آخرین آن نیز به دهه ۹۰ اختصاص داشت.

امین عظیمی در ابتدای نشست عنوان کرد: همزمان با این جلسات نمایشگاهی از اسناد انقلاب در فرهنگستان هنر در حال برگزاری است و علاقه مندان میتوانند از عکس و پوستر و اسناد این نمایشگاه بازدید کنند و بعد از جشنواره هم آثار این نمایشگاه به موزه تئاتر منتقل می‌شود.

حسین پاکدل نخستین سخنران نشست عنوان کرد: حرکت‌های هنری در جامعه ما مقطع است، اما بی‌واسطه و بدون تعریف از گذشته نیست. من همان دوره‌ای که علی منتظری در مرکز هنرهای نمایشی بود، نسبت به او ارادت داشتم و با او در تلویزیون کار می‌کردم. به دلیل علاقه و تعلق خاطری که به هنر نمایشی داشتم به مرکز هنرهای نمایشی آمدم و سال‌ها بعد هم که از تئاتر شهر رفتم به عنوان مشاور حضور داشتم. همین حضور در شورا نسبت مرا با تئاتر تعریف کرد.

وی افزود: و قتی من از تلویزیون استعفا دادم، تقریبا سه ماهی طول کشید تا مسؤولیت تئاتر شهر را قبول کنم. جاهای دیگر هم به من پیشنهاد می‌دادند اما می‌دانستم که تئاتر شهر می‌تواند منشأ اتفاقات بزرگ باشد.

پاکدل با بیان اینکه تصورش این است که تحولات اجتماعی روی هنر ما تأثیر گذاشته اما هنر و فرهنگ ما خیلی نمی‌توانسته تأثیر ایجاد کند، عنوان کرد: از استثنائاتی چون سخنرانی‌های علی شریعتی در دانشگاه بگذریم که چه تأثیراتی بر انقلاب گذاشت، اما در سال‌های بعد از انقلاب می‌توانم بگویم که خیلی تحولات روی فرهنگ ما تأثیر گذاشت و کارکردش نیز تا همیشه ادامه دارد.

وی با اشاره به تحولات فرهنگ در دهه ۷۰ و حضور مدیران فرهنگی گفت: در دورانی که سالن سایه تئاتر شهر راه افتاد، تنها مراکز تئاتری، تئاتر شهر، مولوی، سنگلج و تالار هنر بود و ما یک مرتبه با انبوه نیاز به تئاتر مواجه شدیم اما خود را در معرض سیل قرار ندادیم، بلکه سعی کردیم آن را هدایت کنیم.

پاکدل اظهار داشت: زمانی که مسؤولیت تئاتر شهر را گرفتم با خود فکر کردم که چرا این مسؤولیت را قبول کردم؟ بنابراین بررسی کردم تا ببینم چه کار باید بکنم. سپس بعد از چند وقت گزارشی نوشتم و در آن گفتم که برای بازسازی مجموعه ما به رقمی حدود دو میلیارد تومان پول و تعطیلی ۶ ماهه تئاتر شهر نیاز داریم و آقای مهاجرانی با آن مخالفت کردند. ما هم در حین باز بودن تئاتر شهر، اقدام به کار کردیم. همان زمان سالنی چون سالن نو را با ۳ میلیون تومان راه انداختیم؛ در حالی که خود کارشناسان وزارت فرهنگ گفتند اینجا با ۳۲ میلیون پول راه می‌افتد!

وی با اشاره به اینکه یک دوره قبل از شروع کار در تئاتر شهر خاطرش است که طنز تلویزیون و کارهای کمدی تئاتر، پیر بود و کارگردان‌ها و بازیگران هم مسن بودند ولی بالقوه حضور داشتند، گفت: مثلا مهران مدیری در کار دکتر صادقی، هملت بازی کرده بود. اینها را کسی نمی‌شناخت. وقتی آمدم تئاتر شهر احساس کردم این بچه‌ها باید دیده شوند. همان زمان برنامه‌ای ریختم که روزهای چهارشنبه هر کس که ادعای تئاتری دارد نزد من بیاید و من هم از صبح تا آخر شب کارها را می‌دیدم و اگر کار خوبی در آن بود، انتخاب و اجرا می‌کردم. بنابراین بسیاری از بچه‌هایی را که الان منشأ اتفاقات بزرگ در تئاتر هستند از این طریق انتخاب کردم.

*انتقادات پاکدل از مدیریت شورایی تئاتر

در ادامه نشست حسین پارسایی عنوان کرد: حسین پاکدل فروتنانه کارهای خود را به سیستم نسبت می‌دهد، اما من شاهد بودم که علاوه بر سیستم، خود او مدیریت خودجوش و خوبی داشت؛ چیزی که ما سال‌ها از آن رنج بردیم و آن را به زبان می‌آورم که ما چشم‌انداز فرهنگی نداریم و نمی‌دانیم چند سال آینده می‌خواهیم چه کار کنیم.

وی در ادامه افزود: چرا که در این سیستم آدم‌ها براساس شایستگی و لیاقتشان انتخاب نمی‌شوند. بنابراین می‌توان گفت که کارنامه هر مدیری محصول شرایط سیاسی و اجتماعی آن دوره است. حال برخی با تدبیر و برنامه مدیریت می‌کنند؛ مثل آقای پاکدل و برخی نیز توانایی ندارند و اسیر می‌شوند.

پارسایی اظهار داشت: من و گروه آیین یکی از همین چهارشنبه‌هایی که آقای پاکدل می‌گفتند، شناخته شدیم. یک روز خدمت او آمدیم و کار آقای زائری که من بازی می‌کردم را دیدند و یک کار هم خودم به نام هذیان داشتم و او هر دو را دید و سالن سایه را به ما اختصاص داد. اگر کسی اهل و کارشناس باشد، هرگز حاضر نیست کارنامه ناموفقی از خود برجای بگذارد.

وی درباره موانع این مسیر گفت: الان اگر در کشور بودجه کم بیاید از اولین جایی که می‌زنند فرهنگ است و به روزمرگی مردم می‌رسند. 

پارسایی با اشاره به اینکه اسماعیل شفیعی از مشاوران دکتر «نشان» او را برای مدیریت مرکز هنرهای نمایشی در دوره‌ای معرفی کرد، گفت: دکتر نشان به من حکم داخلی مدیر داخلی تئاتر شهر را داد و دیری نپایید که تفکر شورایی دکتر نشان برای مدیریت تئاتر شهر جواب نداد و من در شرایطی قرار گرفتم که باید انتخاب کنم. من حتی هنر نه گفتن را هم نداشتم و همین هم یکی از چالش‌های مدیریتی ما بود.

وی همچنین افزود: در آن دوره اگر مثالی در تئاتر شهر زده می‌شد، مدیریت صحیح حسین پاکدل بود. زمانی که من در سال ۸۳ رئیس تئاتر شهر شدم، هنوز شورای مشورتی برقرار بود و ما برای تصمیم گیری‌ها مشورت می‌گرفتیم. حتی انتقادات و نصیحت‌هایی هم داشتیم که من می‌پذیرفتم. ما به وفور از کلمات و واژگانی استفاده می‌کردیم که ممکن بود تفسیر دیگری از آن شود و بار حقوقی داشته باشد یا مشکلاتی برای عده‌ای ایجاد کند، این‌ها را تلاش می‌کردیم تصحیح کنیم.

پاکدل نیز درباره بحث شورایی شدن تئاتر شهر گفت: در این باره دکتر نشان با من مشورت کرد و من پاسخ منفی دادم، غافل از اینکه او این کار را شروع کرده بود. من معتقد بودم که مدیریت شورایی اصلا در تئاتر معنا ندارد و غلط است. این یعنی فرار از مسؤولیت، اما اینکه هیأت مدیره‌ای باشد و یک نفر اختیاردار باشد، هیچ اشکالی ندارد. 

*نسل جدید، ذائقه تئاتر ایران را تغییر داد

علی شمس نیز در بخش دیگر نشست گفت: در دوره‌ای از تئاتر شاهدیم که جوانان در تئاتر ایران برخاستند و در نگارش و متن افرادی چون امیررضا کوهستانی، اصغر دشتی، حسین کیانی و... تا بخش کارگردانی و دیگر حوزه‌ها تئاتر کشور را نمایندگی کردند. ما عملا بعد از انقلاب تئاتر خصوصی نداشتیم. حتی تئاتر کوچک تهران آخرین تئاتر برای پرویز صیاد بود که درش بسته شد و ما مدیریت مرکزگرای دولتی با چند سالن محدود داشتیم و همین هم ترافیک تئاتری ایجاد می‌کرد.

وی در ادامه افزود: نسل جدید تئاتر مبتنی بر نگاه نو و استدلال به تئاتر وارد شد و این با تئاتر گذشته در تعارض بود. همین هم شد که از اواسط دهه ۷۰ با تورم خلاقانه متون مواجه می‌شویم و تا الان هم ادامه دارد و همان‌هایی که در دهه ۷۰ به این حوزه وارد شدند الان برای خودشان استاد شده‌اند. یعنی نسلی تربیت شد که ذائقه تئاتر ایران را تغییر داد؛ چرا که تئاتر ما محدود به هفت ـ هشت دکتر شده بود؛ با احترام زیاد به این اساتید که در خارج هم تحصیل کرده بودند.

منبع: فارس

انتهای پیام/